Czy chrapanie może być groźne?

Chrapanie ciągle jest postrzegane jako całkiem niegroźna, trochę drażniąca dolegliwość. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, czym tak naprawdę jest chrapanie i jak niebezpieczne niesie ze sobą zagrożenia.

Czym jest chrapanie

Podczas snu, w skutek zwiotczenia mięśni a tym samym zwężenia cieśni gardła, wiotkie ściany górnych dróg oddechowych zaczynają drgać wprawiane w ruch przez przepływające przez nie powietrze. Bywa, że u niektórych osób droga przepływu powietrza podczas chrapania zostaje całkowicie zamknięta. W wyniku tego człowiek przestaje oddychać przez kilka sekund. Jeśli takie przerwy w oddychaniu trwają dłużej niż 10 sekund i powtarzają się co najmniej 30 razy w ciągu nocy lub co najmniej 10 razy w czasie 1 godziny snu, to zjawisko to określa się mianem bezdechu sennego.

Przyczyny chrapania

Przyczyną chrapania mogą być wszelkiego rodzaju nieprawidłowości w obrębie nosa np. krzywa przegroda nosowa, polipy nosa lub przerost małżowin nosowych. Chrapanie może powodować nieżyt nosa alergiczny lub naczynioruchowy. Nie bez znaczenia pozostają nieprawidłowości w obrębie gardła - takie jak: przerost języczka, zbyt wiotkie, przerośnięte podniebienie miękkie, przerost migdałków, przerost języka, wiotkość języka. Chrapanie może być wynikiem nieprawidłowej budowy anatomicznej jaką jest m.in. mała i cofnięta żuchwa. Z kolei chrapanie u dzieci najczęściej jest spowodowane przerostem migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego. Do innych czynników powodujących chrapanie u dzieci zalicza się: alergię, niedrożność nosa, która może być wynikiem różnych infekcji - np. zapalenia zatok.

Niebezpieczne skutki chrapania

Chrapanie i bezdechy najczęściej powodują takie odczuwalne objawy jak: zwiększona senność w ciągu dnia, przewlekłe uczucie zmęczenia czy poranne bóle głowy. U chrapiących osób pogarsza się wydolność fizyczna, intelektualna i seksualna. Jednak chrapanie, jak i bezdech senny to nie tylko kłopoty z koncentracją czy niewyspanie, to stany bardzo groźne dla zdrowia, a nawet życia. Długotrwałe chrapanie oraz bezdech senny powodują niedotlenienie tkanek organizmu a tym samym przyczyniają się do rozwoju schorzeń układu krążenia, takich jak: nadciśnienie, zaburzenia rytmu serca. Bezdech i związane z tym niedotlenienie może indukować nocny udar lub zawał serca, dlatego też chrapanie trzeba leczyć.

Diagnostyka

U pacjentów chrapiących, w pierwszej kolejności przeprowadza się szczegółowy wywiad lekarski. Podczas badania pacjenta laryngolog zwraca przede wszystkim uwagę na nieprawidłowości występujące w obrębie nosa, nosogardła i gardła. Badanie można uzupełnić w razie wątpliwości badaniem fibroskopowym górnych dróg oddechowych. Ponadto, lekarz może zlecić polisomnografię. Na podstawie zebranych wyników badań lekarz podejmuje ostateczną decyzję dotyczącą wyboru metody i sposobu leczenia.

Leczenie chrapania

W zależności od rozpoznanej przyczyny chrapania, laryngolog wybiera odpowiednią metodę leczenia. Wiele zabiegów laryngologicznych nie wymaga dłuższego pobytu w szpitalu – są wykonywane w warunkach ambulatoryjnych lub w ramach tzw. chirurgii jednego dnia. Wkrótce po zabiegu pacjent wraca do domu i swoich codziennych obowiązków. Rodzaj zabiegu, który zaleci laryngolog zależy m.in. od umiejscowienia problemu. Jeśli przyczyną chrapania jest nieprawidłowość w obrębie nosa, np. krzywa przegroda nosowa, jest to wskazanie do wykonania operacji przegrody nosa czyli septoplastyki. W przypadku problemów z chrapaniem i bezdechem wywołanych dużą masą języka najczęściej wykonuje się zabieg termoablacji nasady języka. Zabieg ten ma na celu zmniejszenie masy nasady języka a przez to usunięcie problemów z chrapaniem i bezdechem.

Jednym z zabiegów wykonywanych w przypadku wiotkiego podniebienia i zbyt długiego języczka jest metoda CELON - termoterapia bipolarna. Zabiegi wykonywane tym sposobem są małoinwazyjne i wykonywane ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym. Metodę tę obecnie uważa się za optymalną -dającą jednocześnie efekt usztywnienia podniebienia miękkiego jak również skrócenia podniebienia. W przypadku przerostu migdałków podniebiennych można zastosować kryptolizę - to zabieg tzw. złotego środka, czyli małoinwazyjna metoda leczenia, podejmowana w sytuacji, kiedy objawowe leczenie migdałków jest niewystarczające, natomiast nie ma jeszcze wskazań do zastosowania metody radykalnej, czyli usunięcia migdałków.

Aby skutecznie walczyć z chrapaniem, warto także popracować nad nadmierną masą ciała – niezwykle istotna jest aktywność fizyczna i prawidłowa dieta. Silny organizm oznacza lepszą kondycję mięśni i tkanek w okolicy górnych dróg oddechowych. Istotne też jest zarzucenie nałogu palenia papierosów. Często jednak tego typu sposoby przynoszą jedynie niewielką poprawę, zawsze jednak wspomagają profesjonalną interwencję lekarza.